Sosyal Güvenlik Hukuku Nedir ?
Sosyal Güvenlik Hukuku, bireylerin sosyal güvenlik sistemleri içindeki haklarını ve yükümlülüklerini düzenleyen bir hukuk dalıdır. Temel amacı, kişilerin yaşlılık, hastalık, işsizlik, kaza ve diğer sosyal risklerle karşılaştıklarında ekonomik güvence sağlamaktır. Sosyal güvenlik, devletin veya diğer sosyal güvenlik kurumlarının, bireylerin sosyal risklere karşı korunması amacıyla uyguladığı bir sistemdir.
Sosyal Güvenlik Hukuku’nun Ana Konuları şunlardır:
- Sosyal Sigorta:
- Emeklilik Sigortası: Yaşlılık, malullük veya ölüm durumunda gelir sağlamayı amaçlar.
- Sağlık Sigortası: Hastalıkların tedavisi ve sağlık hizmetlerine erişim için finansal koruma sağlar.
- İşsizlik Sigortası: İşsizlik durumunda gelir kaybını azaltmaya yönelik sigortadır.
- Kaza ve Meslek Hastalıkları Sigortası: İş kazaları ve meslek hastalıkları sonucunda ortaya çıkan zararları karşılamayı amaçlar.
- Sosyal Yardımlar:
- Aile Yardımları: Çocuk yardımı, aile yardımı gibi aileleri destekleyen yardımları içerir.
- Engellilere Yönelik Yardımlar: Engelli bireylere yönelik maddi ve manevi destekleri kapsar.
- Geçim Yardımları: Gelir düzeyi düşük olan kişilere yönelik maddi yardımları içerir.
- Çalışma Koşulları ve İşçi Hakları:
- İş Sağlığı ve Güvenliği: İşyerlerinde çalışanların güvenliği ve sağlığını sağlamayı amaçlar.
- İşçi Hakları ve Çalışma Şartları: İşçilerin çalışma süreleri, ücretleri, izin hakları gibi konuları düzenler.
- İşten Çıkarma ve Tazminat: İşçi ve işveren arasındaki ilişkilerde işten çıkarma durumları ve tazminatları düzenler.
- Sosyal Güvenlik Hukuku Yargısı:
- İtiraz ve Dava Yolları: Sosyal güvenlik kapsamındaki uyuşmazlıkların çözümü için itiraz ve dava yollarını düzenler.
- Mahkemeler ve Tahkim Kurulları: Sosyal güvenlik uyuşmazlıklarını çözmekle görevli mahkemeler ve tahkim kurullarını içerir.
- Uluslararası Sosyal Güvenlik Hukuku:
- Çalışanların Yurtdışında Sosyal Güvenlik Hakları: Uluslararası çalışanların sosyal güvenlik hakları ve bu hakların uygulanmasıyla ilgili kuralları düzenler.
Sosyal Güvenlik Hukuku, bireylerin yaşamları boyunca karşılaşabilecekleri sosyal risklere karşı koruma sağlamayı amaçlar ve bu kapsamda sosyal güvenlik sistemlerini düzenleyen hukuki normları içerir. Bu sistemler genellikle devlet tarafından yönetilir, ancak bazen özel sektör ve diğer sosyal yardım kuruluşları da bu alanda faaliyet gösterebilir.